عنطغاد ثاظنده: تکنیک ساندویچ
چگونه انتقاد کنیم که افراد کمتر دردشان بیاید؟!
در مطلب قبلی با عنوان «انتقاد سازنده و اِلمانهای آن» درباره چراییِ اینکه چرا انتقاد میکنیم صحبت شد که پیشنیاز این مطلب است. پیشنهاد میشود حتماً آن را بخوانید چون خواندنِ این مطلب، کارایی ندارد
در این تکنیک ساده باهم میآموزیم که چگونه باید کاری کنیم که طرف مقابل با کمترین ناراحتیِ ممکن، انتقاد سازنده ما را بپذیرد و نسبت به حرف ما گارد نگیرد اما چطور؟ با تکنیک ساندویچ
خوبی + زغنبوت + خوبی
به همین سادگی اما زغنبوت چی هست؟!
زغنبوت احتمالاً سم یا بیماری است کشنده. زغنبوت در گفتار عام ناسزا یا کنایه ایست نفرین مانند شبیه “زهرمار” (سم مهلک) یا “کوفت” (بیماری سیفلیس) که در جواب کسی که دیگری را فراخواند گویند و نیز در جواب سئوالی (نا بجا یا ناهنجار) با نهیب و تشر گفته میشود: چه بخورم؟ زغنبوت! شام چه داریم؟ زغنبوت! دهخدا به خط خود در حاشیه نوشته: «شاید نوعی زهر یا نوعی بیماری کشنده باشد».
به احتمال زیاد این مطالب بدردتان میخورد:
دورهمی هفتگی کافه ارتباطات: هر هفته یک نکته مهارت های ارتباطی
هیچکس خوشایندش نیست از او بد بگویید
هیچکس دوست ندارد بجای تعریف کردن، صفت و اخلاقِ بد او را متذکر شوید
هیچکس دوست ندارد تخریب شود
و این انتقاد، دقیقاً مانند زغنبوت، تلخ و بدمزه است که شما میتوانید با یک روکشِ شیرین به خوردِ مخاطب دهید تا از دُزِ بدمزگی آن جلوگیری کند. چند مثال زده میشود تا باهم تمرین کنیم در استفاده از این ساندویچ به مهارت کافی برسیم
مثال یک:
مشکل: دوست شما دیر سر قرار آمده است
به به همه خوشتیپهاااا [خوب] …. ولی خداییش بیشتر ازین ازت انتظار میره سرِ وقت بیای، از ساعت فلان منتظرتم [زغنبوت] ….یه آدمی با این لباس/کفش/عینک به این خوشگلی بیشتر باید حواسش باشه [خوب]….
مثال دو:
مشکل: دوست شما دیر سر قرار آمده است
عزیزم تو که …. رو اینقدر خوب انجام میدی [خوب]…، اگر یه دستی سر و روی اتاقت بکشی [زغنبوت]…. دیگه آقایی رو تموم کردی [خوب]….
مثال سه:
مشکل: فرد، بد دهن و بی ادب است
فلانی تو یه اخلاقِ خوبی داری و اونم اینه که [خوب]…، اگر فلان حرف رو کمتر بگی [زغنبوت]… وجهه و اعتبارت بالاتر میره [خوب]….
مثال چهار:
مشکل: همسر شما بد رانندگی میکند
ماشالله دست فرمونت خداست [خوب]…. اما دوست دارم توی ماشینت که میشینم، آرامشِ بیشتری داشته باشم تا از باهم بودنمون بیشتر لذت ببریم [زغنبوت]…. چون تو منو درک میکنی… [خوب]
حال این شما هستید که میبایست این مثالها و حتی بهتر از اینها را برای شرایط خودتان، شخصی سازی کنید تا جواب بگیرید و شاید لازم باشد یک ساندویچ را چندین بار و در شرایط مختلف به طرف مقابل دهید تا متوجه رفتار خود شده و آن را اصلاح کند. شک نکنید که از صاف و پوست کنده گفتن این جمله که «مرده شور رانندگیتو ببرن» خیلی بهتر است و به آرامی جواب خواهد داد و روابط شما را بهبود میدهد. هنر ما اینست که زبانمان را نگه داریم و با انتخاب هوشمندانه کلمات و تکنیکهای مهارت های ارتباطی، روز به روز روابطمان را بهینه کنیم.